Wat is een uchigatana?
De uchigatana is een samenstelling van twee Japanse woorden: namelijk uchi en gatana. Uchi (打) is een afleiding van het werkwoord utsu en betekent letterlijk slaan. Een Gatana is een variatie op het woord katana en betekent zwaard.
De uchigatana wordt gedragen met de snijkant naar boven, net zoals een katana, in tegenstelling tot een tachi die met de snede naar beneden werd gedragen. De ontwikkeling van een tachi naar de uchigatana zit hem in de manier van oorlogsvoeren die geleidelijk veranderde.
De overgangen van de verschillende stijlen van de Japanse zwaarden verliep geleidelijk en de eerste beschrijving van het woord katana dat verschilde van een tachi zijn terug te vinden in de Kamakura-periode. Het tijdperk Kamakura (鎌倉時代) is een periode uit de Japanse geschiedenis van 1185 tot 1333. Dat de zwaarden echte wezenlijk anders werden gedragen van ongeveer 1400 is af te leiden uit het feit dat de zwaarden werden gesigneerd in de katana stijl mei. Een mei of signatuur van een Japanse smid op een blad wordt doorgaans geplaats op de nakago of tang zodat deze gericht is van de zwaarddrager af of buitenkant.
Doordat de mei anders werden geplaats toont waarschijnlijk aan de samurai de zwaarden anders gingen dragen.
Tijdens het Muromachi shogunaat hadden de samurai alle macht in Japan en de tachi was aanvankelijk het favoriete zwaarden van de samurai-krijgers. De tachi ging vaak samen met de tanto of mes als het secundaire wapen. De tachi was ontworpen voor een gevecht te paard en een vrij lang zwaard.
De eerste uchigatana waren vaak van slechte kwaliteit en werden gebruikt door strijders te voet laag in rang. Van deze samoerai zwaarden zijn er ook weinig van terug te vinden doordat deze ook min of meer als wegwerp zwaarden werden gezien.
De samurai te paard veranderde meer naar gevechten op de grond en door deze wijziging ontstond er dus een behoefte aan een ander soort zwaarden.
Het voordeel om een zwaard met de snede naar boven te dragen zit hem in de feit dat je deze kon trekken en kon slaan of snijden naar de tegenstander met één beweging.
Een tachi had namelijk twee bewegingen nodig om mee aan te kunnen vallen, eerst trekken en dan in tegengestelde richting de tegenstander neer te slaan.
De samurai hadden dus een zwaard nodig die zeer wendbaar zou zijn en meer geschikt voor op de grond en gevechten op korte afstand. Hier werd dus feitelijk de Uchigatana geboren, een zwaard met een korter blad en iets rechtere tsuka of handvat.
Om deze redenen, samen met het feit dat een samurai altijd al een tanto of mes droeg, werd het gangbaar om een uchigatana te gaan dragen. Deze waren vaak aan de korte kant, zo een 2 shaku, en dus de maat van een o-wakizashi (o=groot). Het hanteren hiervan was vaak met 1 hand en de snijkant naar boven door de obi of band.
Smeden van een Uchigatana
Aanvankelijk waren de uchigatana van inferieure kwaliteit, maar snel werden de eeuwenoude en traditionele manier van smeden ook toegepast op de uchigatana. Het basis materiaal voor een Uchi-Katana was eveneens tamahagane welke zorgvuldig werden geselecteerd op kwaliteit. Het tamahagane staal was het eindproduct van een complex proces waarbij het ijzerzand en koolstof in een tatara werden gesmolten tot hoogwaardig staal met de ideale eigenschappen.
Het smeden van het blad van een uchigatana door de smid gemaakt met de kennis van honderden jaren. Nadat het tamahagane in de juiste vorm was gesmeden werd deze vele malen gevouwen om het staal homogener te maken en om onzuiverheden te verwijderen. Een zeer kritisch moment was het zwaardstaal laten schrikken in water waarbij het katana-blad deels was bedekt met klei. Het differentieel harden zorgde ervoor dat het staal de meest optimale eigenschappen bereikte door een hardere snede en relatief zachtere rug. Hierbij ontstond ook de sori of kenmerkende kromming van de kling.
Voordelen Uchigatana
Dit samurai zwaard had een balans tussen een licht gewicht en kracht. Een lichter zwaard is wendbaarder en sneller waardoor het zeer effectief was in close combat gevechten. De uchigatana kon snel worden getrokken uit de band en direct worden gebruikt voor een aanval.
Zeker in de handen van de getrainde samurai was dit uchigatana zwaard een zeer effectief en doeltreffend wapen.
