Als we een Iaito of Katana hanteren is het bij een kwalitatieve Katana of Iaito een vanzelfsprekendheid dat de Ito of wikkeling op het handvat of Tsuka goed en strak is gewikkeld. Toch is het een hele kunst en specialisme om dit op een correcte en traditionele wijze aan te brengen. Veel onderdelen van het zwaard In Japan werden en worden door specialisten gemaakt, degene die het blad polijst noemt men de Togi-shi De Habaki-shi die maakt een habaki die uitstekend om het blad past zodat deze veilig en geheel passend gemonteerd kunnen worden. De saya wordt gemaakt door de Saya-shi.
De wikkeling van de Ito noemt men Tsuka Maki in het Japans. (Tsuka = handvat, Maki = wikkelen). In Japan is dit aspect van het Japanse zwaard door de getalenteerde en toegewijde ambachtslieden tot een ware kunst verheven. Een aspect waarbij functionaliteit en esthetische elementen samenkwamen zodat een zwaard ontstond die nog ongekend was in de geschiedenis van de mensheid. Over alle details is duidelijk nagedacht en heeft zijn functie.
Het handvat is opgebouwd uit verschillende onderdelen zodat deze veilig en stevig gehanteerd kan worden. Diep in de Tsuka zit de Nakago of tang, het onderdeel van het blad dat diep doorloopt. Daaromheen komt hout, wat is uitgehold zodat de Nakago daar precies in valt. Om het hout zit traditioneel samegawa of roggehuid gewikkeld, dit zorgt voor grip aan je handen en aan de Ito, de knopen, welke rul zijn, in het roggehuid zorgen er namelijk voor dat de Ito goed blijft zitten. De Ito (koord) is vaak van katoen, zijde of leer. De same kan er volledig omheen zijn gewikkeld of in stroken (ook wel panelen genoemd) zijn aangebracht. Dit is uiteindelijke geborgd met bamboe pinnen (mekugi), voor de veilheid zijn dit er vaak twee. De Ito moet op een dusdanige wijze zijn geknoopt zodat deze niet snel zullen rafelen, zodat deze veilig en stevig blijft zitten.
Een correcte Tsuka Maki geeft veel elegantie en uniekheid aan je Katana. De complexiteit verkeerd per wikkeling, bekende zijn de Hineri Maki en Ikkan Maki.
Ik heb onlangs een nieuwe Tsuka Maki standaard gemaakt zodat ik met geheel mijn aandacht bezig kan zijn met het aanbrengen van de Ito op de Tsuka. Mocht je vragen hebben over een nieuwe Ito of wil jij je Iaito of Katana grondig laten controleren dan is dat geen probleem.
Hieronder zie je mijn handgemaakte Tsuka Maki standaard.
