De Tachi: De voorloper van de Katana
De Tachi is een ouder Japans zwaard dat is ontstaan tijdens de late Heian-periode (794-1185). Dit bijzonder sierlijke zwaard is een deel van de rijke geschiedenis van het Japanse zwaard.
Het is een opvallend gegeven dat de tachi, als voorloper van de iconische katana, een belangrijke rol heeft gespeeld in de geschiedenis van de Japanse zwaardkunst. Het is wonderlijk hoe de diepgewortelde betekenis achter de creatie van dit wapen is toegeschreven aan de legendarische smid Amakuni Yasutsuna.
Met zijn unieke eigenschappen en symboliek heeft de tachi niet alleen de tand des tijds doorstaan, maar ook een blijvende indruk achtergelaten op de Japanse cultuur en geschiedenis.
Er zijn aanzienlijke verschillen tussen de Tachi en de Katana, in ontwerp, manier van dragen en het gebruik ervan. Wij gaan hier dieper in op de tachi zijn kenmerken, gebruik en evolutie van deze voorloper van de Katana.
Wat is een Tachi?
In het Japans wordt het geschreven als 大刀, wat "grote/grote Katana" betekent. Deze tachi is een sabelachtig traditioneel Japans zwaard dat werd gedragen door de samurai klasse in het feodale Japan.
De Tachi heeft een langere kling en een meer uitgesproken kromming dan die van de Katana. Deze vormgeving was bijzonder geschikt voor de samurai te paard die een tachi-zwaard bijzonder effectief en behendig konden hanteren. Door de manier waarop een tachi werd gedragen, namelijk met de snede naar beneden, was het geperfectioneerd om snel te kunnen trekken vanaf het zadel.
In de koto periode, tussen 900 en 1596, waren Tachi de voornaamste Japanse zwaarden. Ook nadat de katana langzaam aan de norm werd tijdens de Muromachi-periode (1336-1573), werden tachi nog regelmatig gedragen door vooraanstaande samoerai.
De legende van de Tachi
De smid Amakuni Yasutsuna (天國 安綱) staat bekend als de eerste Japanse zwaardsmid die een tachi heeft vervaardigd in de provincie Yamato rond het jaar 700 na Christus. Hij smeedde al leider van een groep smeden zwaarden voor de samurai krijgers van de keizer.
Op een zekere dag stonden Amakuni en zijn zoon Amakura voor hun smederij toen de keizer met zijn krijgers terugkeerde uit de strijd. De keizer gaf hun geen blik waardig en ze zagen bij de samurai die terugkwamen uit de strijd veel gebroken zwaarden bij zich hadden.
Om de oorzaak hiervan te achterhalen verzamelden Amakuni en Amakura de beschadigde zwaarden en onderzochten deze. Het bleek dat de zwaarden waarschijnlijk op staal van panters of andere zwaarden waren gebroken of stuk waren gegaan.
Om tot een onverwoestbaar zwaard te komen sloten Amakuni en zijn zoon zich een week in de smederij op en baden ze tot de Shinto goden. Amakuni selecteerde vervolgens het beste ijzerzanderts dat hij kon vinden en verwerkte het tot tamahagane staal. Na een maand kwamen ze uit de smederij met een enkelsnijdig langzwaard met een kromming, op dat moment waren de rechtzwaarden nog gangbaar. Er gingen een lange tijd voorbij aan het perfectioneren van de vormgeving en er werden vele zwaarden gesmede. Toen er een nieuwe oorlog uitbrak keerden de samoerai wederom terug uit een veldslag en was er geen één kling gebroken. De keizer knikte voldaan en zei "Je bent een meester-zwaardsmid. Geen van de zwaarden die je hebt gemaakt, heeft gefaald in deze strijd.". Amuni was vol vreugde en besefde dat hij de grondlegger was voor het smeden van een nieuwe stijl zwaarden, de tachi genaamd.
Ontwikkeling van de Tachi
De Tachi heeft gedurende zijn bestaan diverse veranderingen ondergaan. Dit heeft er ook mee te maken dat de stijl van vechten soms veranderden en de smeedtechnieken steeds gecompliceerder werden. De warabitetō of chokuto of het rechte zwaard ging over naar de kenukigata-tachi wat een al een kromming had maar nog eenvoudig was samengesteld, zodat de kling doorliep en tevens het handvat was.
Met de tachi die volgde op de kenukigata-tachi werd de constructie verandert waarbij het handvat aan de kling (nakago) werd bevestigd met een pin die de mekugi werd genoemd. Op dit moment ontstonden de drie karakteristieke en fundamentele elementen van het Japanse zwaard met een shinogi zukuri geometrie, een gebogen kling en een stevige handvat de kling die daarin doorliep (nakago).
kenukigata-tachi
Je kan nu duidelijk zien dat de vorm een weerspiegeling is van de veranderende manier van oorlog voeren in Japan. Tijdens de veldslagen werd de cavalerie de dominante manier tijdens de gevechten en de oudere rechte ckoukuto waren niet geschikt voor deze gevechten te paard.
In de handen van een trainde krijger is een gekromd tachi zwaard veel efficiënter doordat de neerwaartse kracht van tijdens een actie toeneemt. Je ziet ook dat het midden van de kromming naar boven stoof naarmate de vormgeving zich veranderde.
Diverse Tachi
Naast de tachi voor oorlogsvoering hadden vele tachi ook een meer ceremonieel doel. De krijgers hadden vaan een kurourusi tachi, wat vertaald kan worden als "zwarte lak tachi". De hooggeplaatste adel hadden vaak tachi’s versierd met edelmetalen en edelstenen en hadden meer ceremoniële doeleinden.
In de tijd van de Kamakura-periode (1185-1333) droegen vooraanstaande samoerai hyogo gusari tachi, wat “zwaard met kettingen” betekent.
Verschillen tussen de Katana en Tachi
Er zijn een aantal grote verschillen tussen de tachi en de Katana. Het eerste grote verschil is de manier van dragen. Een tachi draag je met de snede naar beneden hangt aan riemen. De draagwijze van de Katana is door de obi of band en met de snede naar boven. Intacte tachi’s zijn vaak langer, hoewel er een heleboel zijn ingkort. Deze grote lengte maakte een tachi ook wat onhandiger om te hanteren met een grondgevecht. De geometrie van een Katana is vaak robuuster uitgevoerd waardoor je met deze dodelijke slagen kon uitdelen dan met een tachi, waardoor dit zwaard populairder werd.
Hierboven een moderne tachi van haunuo van tamahagane
Het tweede grote verschil is dat de curve of kromming is bij een tachi dieper is wat op een paard zeer efficient is maar bij een grondgevecht wat meer in het nadeel werkt zeker met een grotere lengte.
Dat de beiden zwaarden veel overeenkomsten hebben is uiteraard ook te verwachten om dat de tachi de voorlopen van de katana is. De constructie en manier van smeden heeft grote overeenkomsten.
Conclusie
De tachi is een pronkstuk van ambachtelijk vakmanschap en staat voor symbool van de technologische vooruitgang en artistieke uitmuntendheid. De tachi met zijn gebogen kling en gracieuze voorkomen weerspiegelen niet alleen een meesterlijke techniek, maar ook een diepgaand begrip van de fysieke eigenschappen van et wapen. Dankzij het buitengewone werk van Amakuni, gevolgd door verschillende generaties smeden, is de katana ontstaan. Door de eeuwen heen is de tachi een bron van inspiratie geweest voor zowel krijgers als kunstenaars, en zijn invloed strekt zich uit tot ver buiten het slagveld.
